واحد 5 – كار با فلز

اتصال : فلزها پس از استخراج ، با گذراندن چند مرحله به صورت نيم ساخته در مي آيند. سپس با استفاده از روش هاي مختلف، مانند: لحيم، جوش، پرچ و ... به يك ديگر متصل مي گردند. اتصال ها به دو دسته ي جداشدني و جدانشدني تقسيم مي شوند. الف – اتصال جداشدني: در اين نوع اتصال ، قطعه را به آساني مي توان از هم جدا كرد. از اين رو به آن اتصال موقت نيز مي گويند. مهم ترين وسيله براي اتصال موقت، پيچ و مهر است كه در صنعت كاربرد دارد. ب – اتصال جدا نشدني: در اين نوع، قطعه ها پس از اتصال، به راحتي از يك ديگر جدا نمي شوند. از اين رو به آن اتصال دائم نيز مي گويند. مهم ترين روش اتصال دائم، جوش كاري و لحيم كاري است. اتصال با لحيم ( لحيم كاري): اتصال دو قطعه فلز نازك به يك ديگر به وسيله ي آلياژي به نام لحيم (آلياژ قلع و سرب) را لحيم كاري گويند. برخي از فلزهاي سبك ، مانند: آلومينيوم قابل لحيم كاري نيستند. در لحيم كاري،‌لحيم به وسيله گرماي هويه، ذوب مي شود و ضمن گرم كردن محل لحيم كاري، دو نقطه را به هم وصل مي كند. «ابزارهاي لحيم كاري» : هويه : براي گرم كردن محل لحيم كاري از وسيله اي به نام هويه استفاده مي شود. هويه دو نوع است : الف - هويه دستي . ب - هويه برقي. روغن لحيم: براي اين كه عمل لحيم كاري به درستي انجام شود، از روغن لحيم استفاده مي كنند. قبل از لحيم كاري محل آن بايد تميز باشد .اغلب فلزها در مجاور بودن هوا اكسيد مي شوند.

سيم لحيم :

سيم لحيم انواع مختلف دارد: اين سيم بسيار نرم و جنس آن از قلع و سرب است . قلع و سرب را به نسبت پنجاه درصد با يك ديگر مخلوط مي كنند. به اين ماده حاصله ، آلياژ گويند.

نكات ايمني در لحيم كاري :

الف - هنگام كار از شوخي بپرهيزيد. ب - هرگز هويه ي داغ شده را روي ميز چوبي يا جايي كه احتمال آتش سوزي است، قرارندهيد. ج - براي نگه داشتن مفتول هنگام لحيم كاري از انبردست يا دم باريك استفاده كنيد.

اتصال با جوش ( جوش كاري):

براي جوش كاري از دستگاه هايي به نام ترانس و دينام استفاده مي شود. دستگاه ترانس به وسيله ي انرژي الكتريكي، الكترودهاي مخصوص جوشكاري را ذوب مي كند و ضمن آن ، قطعه ي كار نيز در محل مورد نظر، ذوب مي شود و دو قطعه به هم جوش مي خورند.

پرسش واحد 5 – كار با فلز 1 - به نظر شما ، تيرآهن هاي بزرگ و بلند چگونه به هم متصل شده اند؟

به وسيله جوشكاري ، پيچ و مهره متصل شده اند.

2– فلزها چگونه به اشكال مختلف در مي آيند؟

الف - به وسيله دست و ابزراهاي دستي : مثل سوهان كاري ، برش كاري ، سوراخ كاري ب - به وسيله ماشين كاري مانند : تراش كاري، سنگ زني ، سوراخ كاري و …

3– چرا با هويه هاي كوچك نمي توان قطعه هاي بزرگ فلز را به هم متصل كرد؟

چون حرارت ايجاد شده توسط هويه به اندازه اي نيست كه بتواند قطعه هاي بزرگ فلزي را داغ كند.

4– چرا بايد سيم لحيم ، زودتر از فلزي كه لحيم كاري مي شود داغ و ذوب شود؟

زيرا اگر نقطه ي ذوب سيم لحيم بالاتر از فلز باشد، قبل از اين كه سيم لحيم ذوب شود، فلز مورد نظر ذوب مي شود و لحيم كاري امكان ندارد.

5 – اتصال جداشدني را با ذكر مثال تعريف كنيد.

در اين نوع اتصال ، قطعه ها را به آساني مي توان از هم جدا كرد. از اين رو به آن اتصال موقت نيز مي گويند. مانند: پيچ و مهره

6 – لحيم كاري را تعريف كنيد

اتصال دو قطعه فلز به يك ديگر، به وسيله ي آلياژي به نام لحيم ( آلياژ قلع و سرب) را لحيم كاري گويند.

اتصال : فلزها پس از استخراج ، با گذراندن چند مرحله به صورت نیم ساخته در می آیند. سپس با استفاده از روش های مختلف، مانند: لحیم، جوش، پرچ و … به یک دیگر متصل می گردند.
اتصال ها به دو دسته ی جداشدنی و جدانشدنی تقسیم می شوند.
الف – اتصال جداشدنی: در این نوع اتصال ، قطعه را به آسانی می توان از هم جدا کرد. از این رو به آن اتصال موقت نیز می گویند. مهم ترین وسیله برای اتصال موقت، پیچ و مهر است که در صنعت کاربرد دارد.

ب – اتصال جدا نشدنی: در این نوع، قطعه ها پس از اتصال، به راحتی از یک دیگر جدا نمی شوند. از این رو به آن اتصال دائم نیز می گویند. مهم ترین روش اتصال دائم، جوش کاری و لحیم کاری است.
اتصال با لحیم ( لحیم کاری): اتصال دو قطعه فلز نازک به یک دیگر به وسیله ی آلیاژی به نام لحیم (آلیاژ قلع و سرب) را لحیم کاری گویند. برخی از فلزهای سبک ، مانند: آلومینیوم قابل لحیم کاری نیستند. در لحیم کاری،‌لحیم به وسیله گرمای هویه، ذوب می شود و ضمن گرم کردن محل لحیم کاری، دو نقطه را به هم وصل می کند.
«ابزارهای لحیم کاری» : هویه : برای گرم کردن محل لحیم کاری از وسیله ای به نام هویه استفاده می شود. هویه دو نوع است : الف – هویه دستی . ب – هویه برقی.
روغن لحیم: برای این که عمل لحیم کاری به درستی انجام شود، از روغن لحیم استفاده می کنند. قبل از لحیم کاری محل آن باید تمیز باشد .اغلب فلزها در مجاور بودن هوا اکسید می شوند.

سیم لحیم :

سیم لحیم انواع مختلف دارد: این سیم بسیار نرم و جنس آن از قلع و سرب است . قلع و سرب را به نسبت پنجاه درصد با یک دیگر مخلوط می کنند. به این ماده حاصله ، آلیاژ گویند.

نکات ایمنی در لحیم کاری :

الف – هنگام کار از شوخی بپرهیزید.
ب – هرگز هویه ی داغ شده را روی میز چوبی یا جایی که احتمال آتش سوزی است، قرارندهید.
ج – برای نگه داشتن مفتول هنگام لحیم کاری از انبردست یا دم باریک استفاده کنید.

اتصال با جوش ( جوش کاری):

برای جوش کاری از دستگاه هایی به نام ترانس و دینام استفاده می شود. دستگاه ترانس به وسیله ی انرژی الکتریکی، الکترودهای مخصوص جوشکاری را ذوب می کند و ضمن آن ، قطعه ی کار نیز در محل مورد نظر، ذوب می شود و دو قطعه به هم جوش می خورند.

پرسش واحد ۵ – کار با فلز
۱ – به نظر شما ، تیرآهن های بزرگ و بلند چگونه به هم متصل شده اند؟

به وسیله جوشکاری ، پیچ و مهره متصل شده اند.

۲– فلزها چگونه به اشکال مختلف در می آیند؟

الف – به وسیله دست و ابزراهای دستی : مثل سوهان کاری ، برش کاری ، سوراخ کاری
ب – به وسیله ماشین کاری مانند : تراش کاری، سنگ زنی ، سوراخ کاری و …

۳– چرا با هویه های کوچک نمی توان قطعه های بزرگ فلز را به هم متصل کرد؟

چون حرارت ایجاد شده توسط هویه به اندازه ای نیست که بتواند قطعه های بزرگ فلزی را داغ کند.

۴– چرا باید سیم لحیم ، زودتر از فلزی که لحیم کاری می شود داغ و ذوب شود؟

زیرا اگر نقطه ی ذوب سیم لحیم بالاتر از فلز باشد، قبل از این که سیم لحیم ذوب شود، فلز مورد نظر ذوب می شود و لحیم کاری امکان ندارد.

۵ – اتصال جداشدنی را با ذکر مثال تعریف کنید.

در این نوع اتصال ، قطعه ها را به آسانی می توان از هم جدا کرد. از این رو به آن اتصال موقت نیز می گویند. مانند: پیچ و مهره

۶ – لحیم کاری را تعریف کنید

اتصال دو قطعه فلز به یک دیگر، به وسیله ی آلیاژی به نام لحیم ( آلیاژ قلع و سرب) را لحیم کاری گویند

واحد 5 کار با فلز سال دوم راهنمایی  مدرسه شاهد مهدیزاده نیا ارسالی ازامید شمسی