علی اکبری - شاهد پژوهش و تحقیق درس حرفه و فن دوره راهنمایی
| ||
|
کهکشان ها به طور نامنظم در فضا توزیع شده اند. بعضی از آنها هیچ همسایه ای ندارند و بعضی به صورت جفت بوده و حول یکدیگر در گردشند. کهکشان ها به طور نامنظم در فضا توزیع شده اند. بعضی از آنها هیچ همسایه ای ندارند و بعضی به صورت جفت بوده و حول یکدیگر در گردشند. البته بیشتر آنها در گروه هایی به نام خوشه تجمع کرده اند.یک خوشه ممکن است از ده ها تا چندین هزار کهکشان را در بر گیرد. کهکشان ها دارای طبقه بندی های مختلفی هستند که عواملی مانند ساختمان، تراکم، رنگ، نوع، نورانیت و... در این طبقه بندی مؤثرند. از جمله ی این طبقه بندی ها می توان به طبقه بندی ادوین هابل(ستاره شناس آمریکایی) اشاره کرد که در این طبقه بندی کهکشان ها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند: 1. کهکشان های مارپیچی: دارای بازوهایی هستند که شکلی مارپیچ آنها در اطراف برآمدگی مرکزی، قرصی ایجاد می کند که چرخش هسته با چرخش بازوهای آن همراه می شود.از جمله ی این کهکشان ها، می توان به کهکشان فرفره ای اشاره کرد. 2. کهکشان های بیضوی: از شکل بیضی گون(شبیه توپ فوتبال آمریکایی) تا شکل کروی متغیر هستند و اشکالی مابین این دو نیز در میان این کهکشان ها یافت می شود.برخلاف سایر کهکشان های دیگر که نوری آبی از ستاره های فروزان و کم عمر منعکس می کنند، کهکشان های بیضوی زردرنگ به نظر می رسند. 3. کهکشان های نامنظم: هیچ شکل یا ساختار منظمی ندارند. آن ها دارای جرم بیشتری از کهکشان های دیگر هستند و بیشتر ستاره های موجود در آنها دارای طول عمر کم و درخشان می باشند. حدود 5 درصد از هزار کهکشان درخشان را کهکشان های نامنظم تشکیل می دهند. از تمام کهکشان ها میزان معینی تشعشع الکترومغناطیسی ساطع می شود.برخی کهکشان ها به طرز غیرعادی، مقادیر زیادی تشعشع تابش می کنند.این کهکشان ها،«کهکشان های فعال» نامیده می شوند. در اثر انفجار کهکشان، نور و امواج رادیویی بسیار شدیدی ساطع میشود و ستارگان کهکشان مزبور نیز نابود میشوند. ولی هنوز علت دقیق انفجار کهکشانها مشخص نشده است. حدود چندین سال پیش، اخترشناسان رادیویی برای نخستین بار کهکشان های انفجاری را کشف کردند. خانه ما در یکی از این کهکشان ها به نام راه شیری قرار گرفته است. این کهکشان از مرکز انفجار بزرگ، در حدود۸ تا۱۰ میلیارد سال نوری فاصله دارد. تعداد ستارگان آن بین۲۰۰ تا۴۰۰ میلیارد عدد تخمین زده شده که بیشتر آنها از زمین قابل رؤیت نیستند. بیشتر کهکشان ها از کهکشان های همسایه خود صدهزار سال نوری فاصله دارند. اما به هرحال، بعضی از کهکشان ها تا اندازه ای به یکدیگر نزدیک می شوند که این نزدیکی بیش از حد کهکشان ها ممکن است، توام به تصادم آنها گردیده و به دنبال این عمل یک تغییر شکل بنیادی در شکل ظاهری آنها صورت پذیرد. دو نوع تئوری اصلی در مورد منشاء کهکشان ها مطرح است که سرآغاز هر دو نوع تئوری انفجار بزرگ است. انفجاری که ۱۰ تا ۲۰ بیلیون سال پیش رخ داد و سرآغاز جهان شد. اندکی پس ازآن انفجار، مقادیری از گاز به یکدیگر پیوستند. سپس گرانش به آرامی آنها را به کهکشان ها تبدیل نمود. تفاوت این دو تئوری در بیان نحوه رشد کهکشان ها است. تئوری نوع اول بر این اساس است که ابتدا اجرام کوچک شکل گرفتند و از پیوستن این اجرام کهکشان ها به وجود آمدند. بر اساس تئوری نوع دوم نخست کهکشان ها و خوشه های کهکشانی به وجود آمده اند. سپس ستارگان و اجرام کوچک در دل این کهکشان ها پدیدار شدند. با اینحال همه تئوریهای مربوط به تشکیل کهکشان ها پس از انفجار بزرگ به این نتیجه رسیده اند که پس از شکل گیری نخستین کهکشان ها، این روند متوقف شده و هیچ کهکشان جدیدی به وجود نیامده است یا دست کم تعداد بسیار اندکی کهکشان جدید ایجاد شده است. مقدمهکهکشان به مجموعه ستارگان ، گاز و غبار گفته می شود که با نیروی جاذبه کنار هم نگاه داشته شدهاند. کوچکترین کهکشانها دارای عرضی برابر با چند صد سال نوری ، شامل حدود 100000 میلیارد سال ستاره هستند. بزرگترین کهکشانها تا 3 میلیون سال نوری عرض دارند و شامل بیش از 1000 میلیارد ستاره هستند. کهکشان بیضویکهکشانهای نامنظم هیچ شکل یا ساختار منظمی ندارند، آنها دارای جرم بیشتری از کهکشانهای دیگر هستند و بیشتر ستارههای موجود در آنها دارای طول عمر کم و درخشان میباشند. با وجود اینکه بسیاری از کهکشانهای نا منظم در بر گیرنده نواحی تابان گازی هستند که ستارهها در آنها شکل میگیرند، بیشتر گاز میان ستاره ای کهکشانها بایستی متراکم شوند تا ستارههای جدیدی بوجود آورند. حدود 5% از هزار کهکشان درخشان را کهکشانهای نا منظم تشکیل میدهند. این در حالی است که یک چهارم کهکشانهای شناخته شده نیز کهکشانهای نامنظم هستند. کهکشانهای مار پیچیکهکشانهای مارپیچی دارای بازوهایی هستند که شکلی مارپیچی در اطراف بر آمدگی مرکزی یا هسته ، قرصی ایجاد میکنند که چرخش هسته با چرخش بازوهای آن همراه میشود. جوانترین ستارههای کهکشانهای مارپیچی در بازوهای کم توده یافت میشوند و ستارههای کهن اکثرا در هسته متراکم قرار دارند. کهنترین ستارهها در هالههای کروی پراکنده قرار دارند و اطراف قرص کهکشانی را فرا گرفتهاند. بازوهای مذکور همچنین دارای غبار و گاز فراوانی هستند که منجر به تشکیل ستارههای جدید میشود. کهکشان مارپیچی میله اییک کهکشان مارپیچی میلهای دارای یک هسته برآمدگی مرکزی کشیده شده و میلهای شکل است. همزمان با چرخش هسته اینطور به نظر میرسد که در هر سوی هسته یک بازو نیز میچرخد. برخی ستاره شناسان عقیده دارند کهکشان راه شیری نیز یک کهکشان مارپیچی میلهای است. شکل کهکشانهای مارپیچی و کهکشانهای مارپیچی میلهای متغیر است. کهکشانهای بیضویکهکشانهای بیضوی از نظر شکل ، از شکل بیضیگون (شبیه توپ فوتبال امریکایی) تا شکل کروی متغیر هستند و اشکالی ما بین این دو نیز یافت میشوند. بر خلاف کهکشانهای دیگر که نوری آبی از ستارههای فروزان و کم عمر منعکس میکنند، کهکشانهای بیضوی زرد رنگ بنظر میرسند. علت این امر توقف شکل گیری ستارگان در این کهکشانها میباشد که در نتیجه تقریبا تمام نور آنها از ستارههای غول سرخ که دارای طول عمر زیادی هستند تأمین میشود. کهکشانهای فعال و غیر عادیاز تمام کهکشانها میزان معینی تشعشع الکترومغناطیسی ساطع میشود. برخی کهکشانها ، به طرز غیر عادی ، مقادیر زیادی تشعشع تابش میکنند. این کهکشانها ، کهکشانهای فعال نامیده میشوند. انرزی آنها از منبعی با جرم بسیار زیاد اما به هم فشرده که در مرکز کهکشان فعال قرار دارد تأمین میشود. کوازارهابنظر میرسد که کوازارها (شبه ستارهها) هسته فعال کهکشانهای دور دست باشند. آنها درخشانترین ، سریعترین و دورترین اجرام شناخته شده در جهان هستند. کوازارها همانند ستارگان از سطح زمین به مثابه یک نقطه نورانی خیلی ریز دیده میشوند. اگر چه کوازارها فقط به اندازه منظومه شمسی هستند، نور برخی از آنها مسافتی در حدود 10 میلیارد سال نوری را طی می کند تا به ما برسد. ما برای اینکه بتوانیم چنین اجرام دوری را شناسایی کنیم نیاز به تابش زیاد نور آنها داریم. تشعشع انرژی بعضی از کوازارها حدود 100 برابر تشعشع کهکشانهای عظیم است. کهکشانهای رادیوییتمامی کهکشانها ، موج رادیویی ، نور قابل رویت و انواع تشعشع از خودشان تولید مینمایند. انرژی رادیویی یک کهکشان رادیویی خیلی متراکمتر از انرژی کهکشانهای معمولی است. این انرژی از دو قطعه خیلی بزرگ ، یا ابرهای عظیم الجثه متشکل از ذرات در حال دور روشن از کهکشانها تشتشع مییابند. تصادم کهکشانهابیشتر کهکشانها از کهکشانهای همسایه خود صد هزار سال نوری فاصله دارند. به هر حال، بعضی از کهکشانها تا اندازهای به یکدیگر نزدیک میشوند که نیروی جاذبه دو طرفه آنها اشیاء موجود در کهکشانها دیگر را به اطراف خود میکشد و این امر باعث بوجود آمدن تودههایی به نام دنبالههای کشندی میگردد، که این دنبالهها مانند پلی کهکشانها را به یکدیگر وصل مینمایند. نزدیکی بیش از حد کهکشانها ممکن است، توأم با تصادم آنها گردیده و به دنبال این عمل یک تغییر شکل بنیادی در شکل ظاهری آنها صورت پذیرد. |
|
[ طراحی : ایران اسکین ] [ Weblog Themes By : iran skin ] |